‘Ik heb geen christelijk boek geschreven hoor’, waarschuw ik. Mijn vader lacht: ‘Dat was ook wel heel raar geweest.’
Mijn moeder: ‘Vind je ons echt zo strenggelovig?’
Aanprijzing van mijn boek Grootser dan ik door de uitgeverij: ‘Overtuigende zoektocht van een jonge vrouw die zich losmaakt van haar strenggelovige milieu’
De eerste keer dat ik op de uitgeverij hoorde dat mijn boek met Franca Treur en Jan Siebelink werd geassocieerd, schrok ik. Mijn boek ging over gedrevenheid, kunstenaarschap, vrijheidsdrang en liefde, vond ik. En toevallig kwam de hoofdpersoon uit een gelovig gezin, net als ik.
Strenggelovig? Doordrenkt van geloof, dat zeker. Geloven was niet iets dat wij er even bij deden. Ik was als zevenjarige geobsedeerd door de duivel die mij op het verkeerde pad probeerde te brengen. Het was een stem in mijn hoofd die zei dat Tom een dikke, vieze, jongen was. En ik putte mij dan uit in het bedenken van leuke dingen aan Tom als tegenwicht. Tom had een mooi etui en een lieve moeder. Kwaadspreken mocht niet, maar kwaad denken net zo goed niet.
Zusje van Jezus
Na een incident op het schoolplein waarbij een meisje een arm beschermend om mij heen sloeg en zei dat ik altijd aardig was, begon ik te denken dat ik het zusje van Jezus was en wellicht een grote taak op Aarde had. Ik had mijn leven graag voor God gegeven.
Ik vind je leven willen geven voor iets dat groter is dan jezelf nog steeds iets moois. Maar het heeft ook nadelen.
Meester Kraaij las verhalen voor over zendelingen die slechts bewapend met een Bijbel de Afrikaanse wilden gingen bekeren. Er staat me ook iets bij over een Bijbel die een kogel tegenhield, maar dat zal wel een andere tijd en plaats zijn geweest. Want de verhalen over dappere christenen kwamen uit vele gaten en holen tot mij. Wij waren heel erg EO, lazen het Friesch Dagblad , dat een dag na verschijnen per post werd bezorgd, en kregen de Elisabethbode en Opbouw thuis.
Toen ik hoorde dat een buurman van ons onkerkelijk was en vloekte, wilde ik hem mijn Bijbel geven om mijn eerste bekeerling te maken, maar dat vond mijn vader jammer van mijn Bijbel.
In de wereld maar niet van de wereld
Heldhaftig kocht ik voor de brugklas de Jong en Vrij agenda, de eerste christelijke agenda van Nederland, uiteraard zonder popsterren in zwembroek. Voor mijn populariteit in de overwegend seculiere klas was de Jong en Vrij-agenda net zoiets als een pet dragen met ‘Ik plas nog in bed’ of dag in dag uit roepen dat je later de waterstofmotor uit gaat vinden.
Soms constateerde ik opgelucht dat mijn agenda op zijn kop lag, maar moest hem van mezelf omdraaien met de pronte tekst: ‘Evangelische agenda, Jezus leeft!’ (of iets dergelijks) naar boven. Mijn geloof uitdragen, dat moest ik. Wij waren in de wereld, maar niet van de wereld. Moest ik hier niet wat van zeggen? Daar niet ingrijpen?
Ondertussen bleek het in de wereld te wemelen van mensen die niet geloofden en anders geloofden. Op sommigen van hen werd ik verliefd. Dat zij allemaal naar de hel gingen, vond ik wreed van een God die toch één en al liefde heette te zijn. En mijn cavia Gompie mocht ook al niet naar de hemel. Mijn geloof was onhoudbaar.
Gedachtencensuur
Mijn boek past natuurlijk in geen enkel hokje, gaat overal over en ik ben met niemand te vergelijken, maar ok, ok, ok. Het gaat ook over geloof. Hoofdpersoon Sara van de Marel verruilt God voor kunst. Ze neemt het principiële en zoeken naar het Hogere mee in haar nieuwe leven en bovendien is het christendom nog overal om haar heen in Kampen.
Ik vind dat God er best goed afkomt trouwens. De schaarse christenen in mijn (schoon)familie hoeven echt niet bang te zijn dat dit een grote afrekening is met Hem. Alleen de bijbehorende gedachtencensuur, die zoete gezinsromantiek, het lijdzame zwijgen, de angst voor onvertogen woorden en gedachten, die onvrijheid en dat alles altijd getoetst moet worden aan het geloof, zo ook mijn boek, daar kan ik nog wel eens giftig van worden.
Mijn ouders hoeven mijn boek niet per sé te lezen. Dat ze er vragen over stellen is dapper zat.